

Ấy thế nhưng nhiều người nhà quê lại tặc lưỡi bảo rằng người Hà Nội khổ, thậm chí có rất nhiều nỗi khổ, nào sống trong cảnh chật chội, ngột ngạt, môi trường ô nhiễm khói xăng, bụi đường, nước hồ đen kịt, tiếng ồn đinh tai nhức óc


Nơi nhiều người thường đến nhất là Hồ Gươm, linh hồn của thủ đô Hà Nội. Nhưng cơ khổ, cả một chu vi vòng hồ rộng gần 4km, với hàng ngàn người đến tụ tập mỗi ngày, lại chỉ có hai cái nhà vệ sinh công cộng, mà lại nằm cách nhau đúng nửa vòng hồ. Một cái nằm ẩn nấp giữa cả rừng cây, rừng người ở mé đông, đường Đinh Tiên Hoàng. Còn một cái thì nằm lọt thỏm giữa cả khu nhà ở mé tây, đường Lê Thái Tổ, đối diện nhà hàng Thủy Tạ.
Đi rã cả cẳng mới đến được nhà vệ sinh. Nhưng không phải ai cũng dễ dàng tìm ra nó, biết được đúng địa chỉ của nó. Bởi biển chỉ dẫn thì nằm cách nhà vệ sinh hơn 1 cây số, khiến khách hàng chả biết đâu mà lần. Nhà vệ sinh nằm lọt thỏm giữa rừng nhà, cái biển lại bé bằng hai bàn tay khép lại, chữ "nhà vệ sinh công cộng" thì nhỏ như hàng ria mép, nên khi đứng sát cạnh nhiều người cũng chưa chắc nhận ra.
Nơi thứ hai cũng tấp nập người qua lại là hồ Tây và hồ Trúc Bạch. Chiều chiều, trai gái Hà thành lại lũ lượt kéo về đây để ngắm hoàng hôn, tình tự. Nhưng cả con đường Thanh Niên thơ mộng, vắt dài hơn một cây số, không có nổi một cái nhà vệ sinh công cộng. Cho nên, mỗi khi có cô gái nào chợt "nổi nỗi buồn" thì các chàng trai lại nhớn nhác, nhễ nhại dắt người yêu đi khắp đường trên ngõ dưới để tìm nhà vệ sinh công cộng. Chẳng biết họ phải đi đến tận đâu, nhưng ở quanh hồ Tây thì không bao giờ có một cái WC công cộng. Chẳng lẽ lại để người yêu "nép" ở gốc cây? Muốn biết khổ như thế nào, cứ đưa người yêu đến đấy thì biết.
Hà Nội ngày càng chật hẹp, khách du lịch ngày càng đông lên, nhưng nhà vệ sinh công cộng thì dường như ngày càng ít đi và cái chuyện đi vệ sinh công cộng ngày càng trở nên bí bách.
Ông Hà Trung H, nhà ở khu B4 (Kim Liên), các bờ hồ vài trăm mét, kể: "Nhiều lần, nhà vệ sinh ở khu tập thể bị hỏng.Tôi cứ phải đi bộ ra tận Cổng Vòm để tiểu, đại tiện. Nhưng sáng nào ra cũng phải xếp hàng, ôm bụng vì người đi tập thể dục tạt vào rất nhiều mà người "hoàn cảnh" như tôi cũng không ít".
Còn anh Nguyễn Ngọc T, nhà ở ngõ Chính Kinh (Thanh Xuân) thì kể: "Trong ngõ nhà tôi có hơn 10 hộ phải chung nhau một nhà vệ sinh. Mỗi khi nhà vệ sinh chung bị hỏng, hầu như chúng tôi phải chạy ra nhà vệ sinh công cộng ở bờ sông. Gặp hôm bị đau bụng, không thể đứng chờ ở nhà vệ sinh công cộng được thì tôi giả vờ vào Pico Plaza (Trung tâm thương mại) vờ mua sắm rồi tranh thủ chui tọt vào nhà vệ sinh. Ở đây vừa sạch sẽ lại có máy lạnh. Có lần tình cờ tôi phát hiện ông hàng xóm của tôi cũng tranh thủ chui vào đây. Tuy nhiên, đi vào đây nhiều cũng ngại nên thi thoảng tôi vẫn phải ra tận sông Hồng cho thoải mái".

Lại có nơi, có nhà vệ sinh công cộng nhưng bẩn như thổ tả, khách vào một lần rồi chạy mất, không bao giờ dám quay trở lại. Cạnh hồ Kim Liên cũng có đặt một cái nhà vệ sinh như vậy. Nhưng khi bước vào người ta có cảm giác như cái nhà vệ sinh này đã bỏ hoang từ nhiều chục năm nay rồi. Khổ nỗi, có thể đi được vệ sinh nhưng sau đó lại không hề có nước để dội chứ chưa nói là nước rửa tay. Cái bồn cầu thì mốc xanh mốc đỏ. Đứng tiểu tiện còn nhắm mắt chịu được, chứ cánh chị em thì ôi thôi, không thể nào liều mình mà đặt mông xuống.
Không những thế, nhà vệ sinh ở đây còn biến thành ổ kim tiêm chích. Ban ngày thì mấy bà chạy chợ vào đi tạm. Ban đêm con nghiện vào cát cứ. Bởi thế, hiện nay hầu như người dân ở đây không dám bước vào các nhà vệ sinh công cộng. Bởi họ sợ rằng, vô tình vào mà gặp một anh đang ngồi lù lù, nhè ven tay ra để chích thì sởn tóc gáy.
Cả đoạn đê Trần Nhật Duật (đê bao sông Hồng, ngăn khu 36 phố phường và khu dân cư ngoài bãi) chạy qua địa bàn hai quận Ba Đình, Hoàn Kiếm, tính từ dốc Bác Cổ lên chợ Long Biên dài tới 4-5 cây số, nhưng "bói" mãi chúng tôi mới tìm ra hai cái nhà vệ sinh công cộng. Trong đó, cái nhà vệ sinh công cộng nằm ở khu vực cổng chợ, gầm câu Long Biên thì phải nhìn kỹ mới biết là nhà vệ sinh vì trông nó giống cái chuồng gà. Chẳng cần phải tả nó bẩn thế nào, chỉ cần nói rằng đây là "thiên đàng" của các con nghiện, với xilanh, kim tiêm vứt lổng chổng, máu me, nhớt dãi nhầy nhụa.... đã khiến người ra khiếp đảm, không dám lại gần.
Nhưng do chỉ có một cái nhà vệ sinh công cộng nên có tới quá nửa lượng người chọn cách đi tiểu tiện rất "đặc trưng". Đàn bà, con gái thì phi qua đường, hàng rào, dải phân cách để "phóng" xuống mái đê bê-tông, còn đám đàn ông , con trai thì đứng nấp ngay sát chân cột đèn cao áp bên vệ đường mà "tâm sự".
Bởi vậy, cả một đoạn hơn cả cây số từ chân cầu Chương Dương lên chợ Long Biên mà chúng tôi đếm được có hơn 200 cột đèn cao áp bị dấu vết của nước tiểu, mùi nồng nặc. Bức tường bê tông chẳng bao giờ được khô ráo. Đoạn sát cổng chợ Long Biên, các anh tài, cậu lơ xe còn hồn nhiên "xả" vào chân cột đèn ngay sau cô hàng nước. Chị Chu Thanh H, một người dân sống gần đó thành thực: "Ở đây nhiều khi bán hàng mà chẳng tìm được nhà vệ sinh công cộng, chúng em cũng đành phải sang bên kia ngồi liều dưới mép đê".
Riêng cái chuyện đi vệ sinh và đặc biệt là vệ sinh ở chỗ công cộng, gần đây, ông Ngô Duy T, một nhà nghiên cứu văn hóa, phải viết hẳn một bài về nó. Ông bảo: " Tôi đã từng gạt đi mà đôi lúc vẫn không tránh khỏi cảm tưởng chưa bao giờ nhếch nhác như bây giờ. Ngay chuyện đi đại tiểu tiện, so với những năm chiến tranh, chẳng những không khá lên được bao nhiêu, mà có nhiều mặt còn tệ hại đi. Có lẽ trên thế giới này không có thành phố nào ít nhà vệ sinh công cộng như ở Hà Nội. Mọi người giải quyết ở gốc cây, góc tối. Đói kém lâu ngày, ta đâm ra coi thường vệ sinh. Rồi khi biết ra thì lại bài bậy, thậm chí lại lý tưởng hóa nó, coi nó là đặc trưng, là bản sắc, không ngồi ăn bên rãnh không phải người Hà Nội. Cách sống cũng như cách nghĩ ấy chỉ chứng tỏ Hà Nội còn là một thành phố kiểu trung đại"

Bonus: Nhận xét của Nguyên thủ tướng chính phủ Phan Văn Khải nhân dịp về dự lễ khai trương nhà vệ sinh mới tại Khoa Du Lich - Viện ĐH Mở Hà Nội

No comments:
Post a Comment
to post your comment